ฝุ่นมีอะไรอันตรายมากกว่าที่คิด
“ฝุ่น” แค่ได้เห็นหรือไม่ยินคำกล่าวถึง หลายๆ ท่านก็คงนึกอยากที่จะจาบหรือ ฮัทเช้ย!! กันแล้วใช่มั้ยหล่ะครับ เพราะฝุ่นนั้นอยู่ในอากาศ อยู่ทุกๆ ที่ที่เราทำกิจกรรมต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นการทำงาน การรับประทานอาหาร การออกกำลังกายหรือแม้แต่อยู่ในบ้านที่ปิดมดชิด ก็ยังสามารถพบเจอฝุ่นอยู่เสมอๆ ครับ วันนี้เราจะพาทุกๆ ท่านไปทำความเข้าใจเกี่ยกับเรื่อง “ฝุ่นๆ ” ที่มีอันตรายมากกว่าที่เราคาดถึงเลยหล่ะครับ
ต้นกำเนิดฝุ่น
ฝุ่น เป็นอนุภาคขนาดเล็กของของแข็งในอากาศที่มีแหล่งที่มาจากหลาย ๆ ที่ เช่น ฝุ่นจากดินที่ถูกลมพัดขึ้นมา, ฝุ่นจากการระเบิดของภูเขาไฟ หรือจากมลภาวะต่าง ๆ ฝุ่นในที่พักอาศัยสำนักงาน หรือแม้แต่ ละอองเกสรของพืช, เส้นผมหรือขนของคนและสัตว์, สิ่งทอ, เส้นใย, เศษผิวหนังของมนุษย์ซึ่งพบเป็นจำนวน 20–50 % ของฝุ่นในที่พักอาศัย,[1] สิ่งหลงเหลือจากอุกกาบาต และจากวัตถุอีกหลายอย่างในสภาพแวดล้อมทั่วไป
แหล่งที่มาของฝุ่นละอองในบรรยากาศ โดยทั่วไปจะแบ่งเป็น 2 ประเภทใหญ่ ๆ คือ
ฝุ่นละอองที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติและฝุ่นละอองที่เกิดจากกิจกรรมที่มนุษย์ ซึ่งประเภทหลังคือตัวการหลักที่ทำให้อากาศของเราเต็มไปด้วยฝุ่นนั้นเอง
3 กิจกรรมที่ก่อให้เกิดฝุ่นในระดับสูง
●การคมนาคมขนส่ง
รถบรรทุกหิน ดิน ทราย ซีเมนต์หรือวัตถุที่ทำให้เกิดฝุ่น หรือดินโคลนที่ติดอยู่ที่ล้อรถ ขณะแล่นจะมีฝุ่นตกอยู่บนถนน แล้วกระจายตัวอยู่ในอากาศ ไอเสียจากรถยนต์ เครื่องยนต์ดีเซลปล่อยเขม่า ฝุ่น ควันดำ ออกมา ถนนที่สกปรก มีดินทรายตกค้างอยู่มาก หรือมีกองวัสดุข้างถนนเมื่อรถแล่นจะทำให้เกิดฝุ่นปลิวอยู่ในอากาศ การก่อสร้างถนนใหม่ หรือการปรับปรุงผิวจราจร ทำให้เกิดฝุ่นมาก ฝุ่นที่เกิดจากยางรถยนต์ และผ้าเบรก
●การก่อสร้าง
การก่อสร้างหลายชนิด มักมีการเปิดหน้าดินก่อนการก่อสร้าง ซึ่งทำให้เกิดฝุ่นได้ง่าย เช่น อาคาร สิ่งก่อสร้าง การปรับปรุงสาธารณูปโภค การก่อสร้างอาคารสูง ทำให้ฝุ่นปูนซีเมนต์ถูกลมพัดออกมาจากอาคารการรื้อถอน ทำลาย อาคารหรือสิ่งก่อสร้าง
●โรงงานอุตสาหกรรม
การเผาไหม้เชื้อเพลิง เช่น น้ำมันเตา ถ่านหิน ฟืน แกลบ เพื่อนำพลังงานไปใช้ในการผลิต กระบวนการผลิตที่มีฝุ่นออกมา เช่น การปั่นฝ้าย การเจียรโลหะ การเคลื่อนย้ายวัตถุดิบ[3]
5 วิธีกำจัดฝุ่นภายในบ้านที่ได้ประสิทธิภาพ
●ทำความสะอาดเพดานและพื้น วิธีกำจัดฝุ่นในบ้านที่ทุกคนคุ้นเคยคือการกวาดพื้น และถูพื้นทั่วไป แต่อีกหนึ่งจุดที่เป็นที่สะสมของฝุ่น ก็คือตามฝ้าหรือเพดาน ดังนั้นเมื่อเริ่มทำความสะอาดบ้านให้ทำความสะอาดโดยการกวาดหยากไย่ลงมาก่อน และค่อยย้ายมาดูดฝุ่นที่พื้น ก่อนจะทำความสะอาดโดยการใช้นำยาดันฝุ่นเช็ดพื้นให้ทั่ว โดยเฉพาะพื้นบ้านที่เป็นแผ่นลามิเนตหรือพื้นไม้
●ทำความสะอาดพัดลม อีกหนึ่งจุดสะสมฝุ่นภายในบ้านคือบริเวณตะแกรงพัดลม เพราะเมื่อปล่อยไว้นานๆ ก็จะมีเศษฝุ่น ผม เส้นขนสัตว์เลี้ยงพันติดเป็นก้อนฝุ่นขนาดใหญ่ เมื่อเปิดพัดลมในครั้งถัดไปก็ทำให้ฝุ่นฟุ้งกระจาย สมาชิกในบ้านก็สูดหายใจเอาฝุ่นเข้าไปอีกที แถมลมก็ไม่แรงเหมือนเดิม
●ซักผ้าปูที่นอน ปลอกหมอน บริเวณผ้าปูที่นอนหรือปลอกหมอนมักจะเป็นที่ที่มีทั้งฝุ่นและไรฝุ่นซึ่งเป็นสารก่อภูมิแพ้ทั้งสิ้น ดังนั้นในระหว่างสัปดาห์วิธีที่จะใช้กำจัดฝุ่นบนเตียงได้ดีที่สุดคือ การใช้เครื่องดูดไรฝุ่นหรือใครไม่มีแนะนำให้ใช้ลูกกลิ้งกลิ้งเก็บเศษฝุ่นบ่อยๆ และเปลี่ยนผ้าปูที่นอนทุกสัปดาห์ รวมถึงเมื่อซักผ้าปูและปอกหมอนเสร็จแล้ว แนะนำให้ใช้ตู้อบผ้าแทนการตาก เนื่องจากฝุ่นสามารถเกาะที่เนื้อผ้าในระหว่างที่ตากได้ด้วย
●จัดบ้านให้เป็นระเบียบ การจัดบ้านให้เรียบร้อย เป็นวิธีกำจัดฝุ่นง่ายๆ และได้ผลในระยะยาว หากจะเก็บของใส่กล่องควรเป็นกล่องที่มีฝาปิดหรือตู้ที่มีบานประตูปิด เก็บของให้เข้าที่ทุกครั้งหลังใช้งาน เฟอร์นิเจอร์ที่ไม่ใช้งานให้หาผ้ามาคลุมไว้เพื่อป้องกันไม่ให้ฝุ่นเข้าไปสะสม รวมถึงการกำจัดขยะและของไม่ใช้แล้ว แต่หากของชิ้นไหนยังไม่ผุพังก็สามารถนำไปบริจาคได้อีกด้วย
●ทำความสะอาดพรม ไม่ว่าจะเป็นพรมดักฝุ่นหน้าบ้านหรือพรมเช็ดเท้าภายในบ้าน ล้วนแต่เป็นที่กักเก็บฝุ่นละอองไว้จำนวนมาก โดยเฉพาะพรมที่มีลักษณะเป็นขนยาวหนา ยิ่งทำให้ฝุ่นและเชื้อโรคเข้าไปอยู่ได้ง่ายขึ้น ดังนั้นวิธีกำจัดฝุ่นบนพรมควรใช้เครื่องดูดฝุ่นดูดทำความสะอาดอย่างน้อย 1-2 วันครั้ง และซักทำความสะอาดสัปดาห์ละครั้ง
และนี้ก็คือข้อมูลเกี่ยวกับ “ฝุ่นมีอะไรอันตรายมากกว่าที่คิด” ที่เรานำมาฝากทุกๆ ท่านกันครับ หวังว่าจะเป็นประโยชน์นะครับ